Daar zit je dan, deadlines genoeg en de witte pagina zal niet uit zich zelf met zwarte letters gevuld worden. Net zoals in de media is het van belang bij het schrijven van een stuk dat je mensen trekt met pakkende titels en boeiende stukken die je vanaf het begin meenemen in het verhaal. Zo is dit ook voor de Gronoloog van belang. Een stuk kan nog zo goed zijn, maar als je het Artikel 1 noemt zal het hoogst waarschijnlijk minder bekeken worden dan een titel die je meer uitdaagt om het te lezen.
Er is een stille oorlog gaande in de journalistiek, blijven we waarheidsgetrouw en proberen we zo objectief mogelijk het onderwerp te beschrijven? Óf, gaat het om de kijkcijfers die advertentieopbrengsten verhogen? Vooral bij kranten zie je dat ze nu halsoverkop moeten aanpassen. Zo zie je op Facebook wel eens een link voorbij komen van bijvoorbeeld de Volkskrant die neigt naar een click-bait titel. Bij click-bait moet je denken aan artikelen als ‘Je raadt nooit wat het kabinet nou weer gedaan heeft!!!!’ of ‘De top 10 blunders van Maxima’. Lokkende titels die weinig over het artikel zelf zeggen en in sommige gevallen ook inhoudelijk weinig voorstellen. Nu gaat de Volkskrant natuurlijk niet zó ver in hun titels, maar het is soms wel degelijk sensationeler dan nodig is.
Waar ligt het aan dat deze vorm van verslaggeving zo dominant lijkt? Zijn wij als maatschappij zo verslaafd geworden aan de intensiteit van informatie? Of weet de media zich nog geen houding te geven in de digitaliserende vorm van aanbod? Het lijkt momenteel of het toch meer loont voor grote kranten om zoveel mogelijk advertentieopbrengsten te genereren. Dit gaat ten koste van de focus op kwalitatief goede stukken met inhoud. Nu mag en wil ik niet alle kranten en artikelen over één kam scheren, maar dat er verandering is gekomen lijkt me niet te ontkennen.
Hoe speel je als verslaggever in op een trend als deze en blijf je toch je integriteit van objectieve en inhoudelijke verslaggeving houden? Vooral na groot nieuws zie je op social media stukken die geschreven zijn door alternatieve, minder bekende bronnen. Zo is er bijvoorbeeld de Correspondent. Zij zijn gestart in 2013 door middel van crowdfunding. De website distantieert zich zelf van de dagelijkse nieuws cyclus en focust op artikelen met diepte. Zo hebben ze verschillende correspondenten die allemaal op specifieke onderwerpen focussen. Hierdoor weten deze correspondenten goed waar ze het over hebben en geven ze interessante inzichten en meningen. Door het langere onderzoek dat ze doen zijn feiten ook eerder beter gewaarborgd.
De Correspondent haalde met crowdfunding meer dan 1 miljoen euro op. Hierdoor lijkt het erop dat er vanuit het publiek dus een grote vraag is naar journalistiek die minder oppervlakkig is en meer doet dan enkel verslaggeving. Natuurlijk is er onderscheid te maken tussen een krant en de Correspondent. Je kijkt namelijk niet elke dag op de site van de correspondent om up-to-date te blijven over wat er in de wereld gebeurt. De artikelen vergen bij de correspondent meer tijd en zullen je dus niet up-to-date houden met wat er op de dag zelf gebeurt. Een app zoals NOS heeft elke dag het recentste nieuws voor je klaar staan en in de ochtend hebben ze een samenvattend artikel over wat je tijdens je slaap gemist hebt in de wereld.
Nieuws blijft nieuws in het feit dat, wie de primeur heeft waarschijnlijk het meest zal verkopen. Tegenwoordig kan je elke gebeurtenis, indien media het belangrijk genoeg betaamd, op de voet volgen met een livefeed. Zelf keek ik met de aanslagen in Parijs vaak op mijn mobiel wat er gaande was en wist ik wat er elke minuut speelde. Tenminste, dat dacht ik. Achteraf realiseerde ik me dat je bent overspoeld met informatie waar je eigenlijk weinig mee kan. Het meest storende is echter dat er later ook veel informatie inaccuraat kan zijn of simpelweg helemaal niet klopt. Dat gebeurt natuurlijk tijdens zulke chaotische gebeurtenissen.
Een ander voorbeeld is dat nu het Franse nieuws aangeklaagd wordt omdat ze tijdens de bezetting van een supermarkt in Parijs beelden uitzonden van mensen die zich verstopten in de supermarkt. Deze mensen werden dus gefilmd terwijl het hun locatie had kunnen weggeven. Het wordt uitgezonden onder het mom van nieuws, maar eigenlijk voegen de beelden weinig toe. Het is alleen spannend, het houdt je aan je tv gekluisterd.
Wellicht moeten we dus met zijn allen een stap terug doen als het gaat om verslaggeving. Natuurlijk willen we weten wat er speelt in de wereld en het liefst zolang het nog relevant is. Maar kunnen we soms niet beter even wachten tot de feiten op tafel liggen? Hiermee voorkom je veel voorbarige conclusies die, als ze er eenmaal zijn, moeilijk weer veranderd worden.
