Vroeg in de ochtend, na het elk in ontvangst nemen van een gezond voedselpakketje, stapten we op de trein naar Den Haag. Wat stond er op het programma? Een ‘ervaringsreis’ in het Humanity House, een bezoekje aan de ambassade van Bosnië en Herzegovina, en als diner pannenkoeken bij Paviljoen Malieveld. Met pannenkoeken in het vooruitzicht kon mijn zaterdag natuurlijk al niet meer stuk.
In de trein voegde ik me, na het ontstaan van twee kampen, bij het groepje waar de studieboeken al tien minuten na het begin van de bijna drie uur durende reis uit de tas kwamen. De tentamenperiode begon voor sommigen van ons namelijk al na het weekend.
Eenmaal aangekomen in Den Haag begaven we ons naar het Humanity House, waar we een korte presentatie kregen over de vluchtelingenproblematiek. Na deze presentatie begon de ‘ervaringsreis’. Vervolgens werden we geregistreerd als ‘vluchteling’ en werd iedereen één voor één bij zijn of haar aangewezen nummer opgeroepen om een duister trappetje af te gaan en aan de reis te beginnen. Je was op de vlucht door een natuurramp in Nederland, een vlucht waar het museum je door middel van een reeks kamers en gangen doorheen leidde. Deze kamers en gangen waren als diorama’s waarin je een glimp opving van de ramp en de vlucht waar je je zogenaamd in bevond.
Na een confronterende ondervraging aan de ‘grens’ kwam je terug in de werkelijkheid, waar je op verschillende plekken en manieren de echte ervaringen van vluchtelingen en asielzoekers kon meekrijgen. Zo was er de Iraakse Sattar die voor Saddam Hoessein was gevlucht, en zijn ervaringen op de vlucht en bij aankomst in Nederland met je deelde. Een aangename lichte noot in zijn verhaal was het stukje waar hij vertelde hoe hij bij de Gamma een blok hout had gekocht en daar zélf een fluit van gemaakt had.
De gangen waren gevuld met schermen en attributen die de situaties van in verschillende crisisgebieden in de wereld belichtte, in gebieden van Somalië tot Joegoslavië.
Na een korte evaluatie pakten we onze spullen en gingen we op weg naar de ambassade van Bosnië-Herzegovina, waar we vrolijk werden ontvangen door de heer Marko Knežević, eerste secretaris van de ambassade. We spraken over veel verschillende onderwerpen, vanwege ons bezoek aan het Humanity House hadden we natuurlijk veel vragen over het perspectief van Bosnië-Herzegovina op de vluchtelingencrisis. Er waren echter ook vragen over de Bosnische economie, minderheidspolitiek in Bosnië-Herzegovina, de relatie van Bosnië-Herzegovina tot de EU, en ook minder droge onderwerpen zoals Bosnië als vakantieland.
Volgens Knežević heeft Bosnië-Herzegovina de EU veel te bieden, maar staat er veel administratieve inefficiëntie in de weg. Bosnië-Herzegovina kent namelijk een etnische verdeling tussen drie groepen, de Katholieke Kroaten, de Islamitische Bosniakken en de Orthodoxe Serven. Na de Bosnische Oorlog van 1992-1995 zijn er namelijk maatregelen genomen om de verschillende bevolkingsgroepen voldoende vertegenwoordiging te geven. Nu bestaat het land uit twee administratieve regio’s en is het presidentschap verdeeld tussen een Serf, een Kroaat en een Bosniak, die afwisselend de ambtspositie bekleden. Deze indeling zorgt voor een politieke impasse, die het doorvoeren van de benodigde veranderingen erg in de weg zit.
Ten slotte raadde hij ons allemaal aan om zijn land een keer te bezoeken. Hij noemde specifiek de steden Sarajevo en Mostar, maar ook de prachtige natuur die het land te bieden heeft (dit kan ik beamen). Op de vraag wat wij Nederlanders van de Bosniërs konden leren ontvingen we het gewoonlijke antwoord: Doe eens rustig aan, en plan je leven niet zo strak in.
Met dit advies op zak vertrokken we weer en gingen we op weg naar het centrum, waar de groep zich opsplitste en men zich naar verschillende koffie- en gebakzaakjes begaf. Een uur later verzamelde iedereen zich bij Paviljoen Malieveld en waren we klaar voor onze beloofde pannenkoek om de dag mee af te sluiten. Hoewel niet iedereen op tijd kwam, opgehouden door een geagiteerde menigte die onder toezicht van tientallen politieagenten zich uitsprak tegen het dragen van bont (en die ons raadselachtig gebood om de groeten aan onze hamsters te doen), heeft iedereen genoten van een rijk belegde pannenkoek.
Na dit passende slot van de dag begaven we ons weer naar het station. Eenmaal in de trein verdeelde men zich weer in de bekende twee kampen. De excursie was geslaagd, maar de tentamens waren ook weer een dag dichterbij.
Cover by Rudolphous (Own work) [GFDL or CC BY-SA 3.0], via Wikimedia Commons
