Nieuws op de TV, nieuwswebsites en kranten, soms vraag ik me af waar bepaalde ‘hot topics’ heen gaan. Zo heb ik bijvoorbeeld, sinds de aanslagen in Parijs van 13 november, vrij weinig gehoord over Catalonië dat zich wil afscheiden, Griekenland dat nog steeds in de crisis zit en de situatie tussen Oekraïne en Rusland. Misschien niet verrassend vanwege meer actuele onderwerpen, zoals de veranderende relatie tussen Turkije en Rusland, of de aanvallen tegen IS.
Zelf ben ik regelmatig vrij sceptisch over de selectie wat nieuwswaardig is en wat niet als het grote nieuwsbronnen betreft. Natuurlijk schrijft men de kranten vol over de terreur die we in Parijs zagen, toch raken de aanslagen in Beirut en Bagdad ondergesneeuwd, terwijl deze rond dezelfde dag plaatsvonden. Er vielen weliswaar minder doden dan in Parijs, Frankrijk ligt dichter bij Nederland en diens cultuur is meer vergelijkbaar met de onze, maar is het daarom minder noemenswaardig?
Waarom komen bepaalde onderwerpen wel of niet in het nieuws? Verschillende onderzoekers zoals Galtung en Ruge hebben theorieën over ‘news values’ gevormd. Zo speelt hoeveel er bekend is over het onderwerp een rol. Hoe betekenisvol iets is voor een specifieke doelgroep, maar ook bijvoorbeeld de referentie naar negatieve evenementen, zijn factoren die meewegen. In het geval van Frankrijk is er waarschijnlijk geselecteerd op verscheidene van deze ‘values’, misschien wel de belangrijkste dat we ons eerder verwant voelen met de Fransen dan met de Irakezen.
Er zijn nog meer van deze ‘news values’, zoals de referentie naar (belangrijke) personen of staten en de continuïteit van artikelen als iets eenmaal een hot topic is. Frankrijk is voor het westerse nieuws een van de belangrijkste staten, Irak minder. Voor een deel zal onze interesse voor nieuws ook deze ‘news values’ beïnvloeden. Ze zijn niet willekeurig bepaald. Een voorbeeld hiervan is de vermelding of er ook Nederlanders bij een incident betrokken zijn; het zorgt toch voor meer betrokkenheid in sommige gevallen, of dat zal in ieder geval de bedoeling ervan zijn.
Is het kwalijk dat het nieuws op deze manier gestuurd wordt? Persoonlijk sta ik niet te springen om het idee dat we worden gestuurd in wat misschien een tunnelvisie is, maar ik denk ook dat het niet te voorkomen is als je alleen westers nieuws volgt. Het schijnt iets te zijn wat journalisten vaak niet eens bewust doen. Zij zijn binnen hun wereld ook gevormd door waarden en verwachtingen van de cultuur en de journalistieke wereld. Toch wil ik wel op de hoogte zijn van wat er zich afspeelt in de wereld, het idee (nog meer) onder een steen te leven spreekt me ook niet aan. Daarom probeer ik verschillende nieuwsbronnen te raadplegen.
Op het vliegveld waar ik laatst was verkochten ze een Franse krant die artikelen van kranten uit verschillende (vooral westerse) landen had verzameld en samengevoegd. Deze zijn wel vertaald, dus of ze compleet het originele artikel benaderen kun je je afvragen, maar de insteek kan ik wel waarderen. Het is niet zo zwart/wit dat kranten door deze ‘news values’ geen kritische artikelen meer kunnen bevatten, of een andere positie kunnen innemen dan gebruikelijk is.
Hoe gaat nieuwsselectie bij de Redactie? *Heeft Siebe censuur ingesteld? Nee, we hebben gelukkig geen censuur.* Nieuwsselectie voor een vereniging is natuurlijk heel anders dan een landelijke of regionale krant. Ik heb het idee dat we het meest kijken naar wat interessant is voor jullie, de lezers, AEGEE’ers die van reizen houden. We schrijven graag over de vereniging, reizende AEGEE’ers, commissies maar ook andere dingen die onze interesse hebben, bijvoorbeeld door onze studies of hobby’s. Het is voor de Redactie duidelijker wie ons publiek is dan voor de meeste kranten en we hebben de jaarlijkse enquête om te peilen wat jullie meer of minder willen lezen.
Als je alle hoop verliest in het nieuws dan zijn er altijd nog sites als de Speld en Clickhole, waarbij je zeker weet dat je onzin leest die satirisch bedoeld is.
Bronnen
- Harcup, T. & O’Neill, D. (2001) ‘What is news? Galtung and Ruge revisited.’ Journalism studies, 2 (2), 261-280
- http://i100.independent.co.uk/article/beirut-baghdad-and-paris-how-24-hours-of-isis-terror-unfolded-around-the-world–ZkWjxFkREFe
