Het is het begin van de zomer en het einde van het jaar. In de kantine van het Harmoniegebouw zit ik met Anton. Anton doet iets wat weinig anderen doen: zweefvliegen.
Hoe ben je er ooit bij gekomen om te gaan zweefvliegen?
Mijn opa zweefvliegt en hij heeft mij een keer mee genomen op een van zijn vluchten. Ik was destijds slechts 8 jaar oud en ik vond het behoorlijk eng. Ik vond het echter ook heel leuk. Het is heel anders dan normaal vliegen en je ziet zo veel meer! Sindsdien ben ik wel wel een aantal keer met mijn opa mee gevlogen. Uiteindelijk ben ik op mijn 14e begonnen met het volgen van lessen.
Een keer zouden we vanaf Nijmegen naar Volkel vliegen, maar daar waren F16’s waar wij op moesten wachten. Er was veel turbulentie, waardoor ik ontzettend misselijk was. En toch was het één van m’n leukste vluchten.
Waarom heet het niet gewoon vliegen of zweven?
Omdat het toch echt vliegen is. Zweven vind ik meer hangen op één plek en afhankelijk van de wind. Wij gaan vooruit en hebben daardoor gewoon lift. Ook zonder wind kunnen we vliegen!
Hoe gaat een typische zweefvliegdag?
Dat ligt heel erg aan het weer. Op een dag met goed weer, dat wil zeggen: wanneer er genoeg opwaartse luchtstromen zijn om in de lucht te blijven, zijn we een hele lange tijd in de lucht. Soms wel vijf uur! Het begint ‘s ochtends altijd met een briefing van een instructeur. Hier vertelt hij wat voor weer het is, wat de rolverdeling is voor iedereen en welk materiaal er gebruikt wordt. Vervolgens wordt alles uitgepakt en moeten we alles naar het veld duwen. De lier zetten we aan de andere kant van het veld.
Wacht, de lier? Ik dacht dat je met zweefvliegen altijd omhoog werd gesleept door een ander vliegtuig!
Hoewel dat wel gedaan kan worden, doen wij het altijd met een lier. Dit is makkelijker uit te voeren, omdat je maar één vliegtuig nodig hebt. De lier genereert snelheid en die snelheid moet je omzetten in hoogte door middel van lift.
Moet je veel doen als je omhoog gaat met de lier?
Ja, je moet corrigeren voor zijwind en zorgen dat de neus omhoog staat. Je moet tegen de wind in sturen en zorgen dat de kabel niet te ver weg waait van de lier. Dat is een keer gebeurd en toen belandde de kabel op de weg. Rijkswaterstaat was daar niet blij mee. Het had wel tot een gevaarlijke situatie kunnen leiden. Een keer op een kamp is er wel een elektriciteitspaal omver getrokken.
Aha, ik ben ook weer bij. Ga verder met je zweefvliegdag!
Goed. Als al het materiaal klaar staat, gaat de instructeur als eerste de lucht in. Hij vliegt een beetje rond en doet dit om het luchtruim te testen. Na ongeveer een half uurtje komt hij terug en rapporteert hij de omstandigheden aan de rest. Dit heet de veldbriefing. Vervolgens gaat iedereen de lucht in [red.: één voor één, met een vliegtuig dus..] en blijf je meestal een à twee uur in de lucht. Als je pech hebt en er geen stijgende luchtstromen zijn, ben je na tien minuten alweer beneden. Dan mag je meteen weer de vliegtuigen terug duwen en dat is kut. Niet iedereen gaat trouwens de lucht in, want er zijn ook mensen op de grond nodig ter ondersteuning! Er moet iemand seinen, iemand moet de lier bedienen, er moet nog iemand bij de lier zitten en iemand moet de vluchten noteren. Op de meeste dagen vlieg je meerdere keren, maar als het slecht weer is dus niet.
Dat klinkt allemaal wel heel erg leuk. Hoe vaak doe je dit dan?
Ik doe het eigenlijk bijna ieder weekend, zowel zaterdag als zondag. Op vrijdagavond vliegen we ook en dan nemen we ook passagiers mee die de vereniging hiervoor betalen.
Heb je wel eens met harde wind gevlogen?
Ja, vorige week nog! Er was heel veel zijwind toen en dat zorgt voor turbulentie dicht bij de grond. Dat is natuurlijk erg lastig. Vooral bij het opstijgen en landen. Bij het opstijgen moet je dan de neus tegen de wind in sturen. Maar harde wind is bij lange na niet zo erg als onweer. Dan is er namelijk ontzettend veel turbulentie en is de lucht onvoorspelbaar.
Je vliegt nu dus al een tijdje. Heb je ook diploma’s of iets dergelijks?
Jazeker! Ik heb een zweefvliegbrevet gehaald. Hiervoor heb ik een theorie en een praktijkexamen moeten doen. Het praktijkexamen is vrij uitgebreid. Het bestaat uit drie verschillende vluchten waarin ze je voortdurend in lastige situaties brengen en dan moet je het overnemen en maar zorgen dat je niet crasht.
Wat is het leukste wat je ooit hebt meegemaakt in de lucht?
Iedere vlucht is op zich wel leuk, maar het leukste is toch wel op pad gaan. Dan zweef je van wolk naar wolk en je ziet heel veel van het land. Het is soms best spannend of je het wel haalt. Je moet steeds op zoek naar stijgende luchtstromen. Eén keer had ik het bijna niet gehaald en daar word je behoorlijk zenuwachtig van. Ik moest kiezen of ik een buitenlanding ging maken, dat is een landing op een willekeurig weiland, of dat ik zou proberen de vliegbasis te bereiken. Ik besloot door te vliegen en ik heb de landingsbaan toen op het nippertje gehaald!
Heb je dan wel eens zo’n buitenlanding moeten maken?
Ja, ik heb dat één keer moeten doen! Ik moest toen een bomenrij over, maar dat haalde ik niet meer. Ik wist toen niet wat ik moest doen en mijn instructeur die deed maar niets. Hij bleek in slaap te zijn gevallen! Toen hij wakker werd, maakte hij een scherpe bocht en vervolgens een noodlanding. Het was dan misschien spannend, maar ook wel een hele leerzame ervaring!
Als je een vliegtuig zou zijn, welk vliegtuig zou je dan zijn en waarom?
Ik zou eigenlijk het liefst een vogel willen zijn, want die hebben geen hulpmiddelen nodig en zweven ook lekker veel van luchtstroom naar luchtstroom. Als ik echt moet kiezen dan ga ik voor de Antonov 2, dat is wel een mooi vliegtuig.
Ben je van plan er verder mee te gaan?
Ik ga het komend half jaar niet doen, want ik ga in Sint Petersburg een minor doen. Daarna ga ik wel weer verder. Naast gewoon zweefvliegen kan je aerobatics doen, wat ik nog niet kan en er zijn wedstrijden waar de snelste wint. De wedstrijden lijken me niet leuk, maar aerobatics lijkt me wel cool. Uiteindelijk wil ik eigenlijk in de commerciële luchtvaart piloot worden. Ik wil een selectie doen voor de pilotenopleiding als ik terug kom uit Sint Petersburg. Als ik daar doorheen kom, kan ik beginnen in september 2016 en dan ben ik ook klaar met m’n bachelor die ik nu doe.
Hartstikke bedankt voor het interview en ik denk dat ik zweefvliegen ga toevoegen aan mijn bucket list!
Geen dank!
